یادداشت‌های شیطان

خواننده عزیز، اثر پیش‌رو آخرین کار لیانید آندری‌یف و به نوعی خاصترین آن‌هاست. رمان یادداشت‌های شیطان، بازتاب دریافت اوست از ابرانسان نیچه، مفهومی که اساس آثار ادبی یک نسل را به خود اختصاص داد. آندری‌یف نیز مانند داستایفسکی، گمان می‌کرد، تعارض خیر و شر در خود انسان نهفته است. هرچند اغلب طلیعه این رمان را آثاری چون اهریمنان داستایفسکی و اکسیرهای شیطان هافمن بدانند، به نظرم یادداشت‌های شیطان اثری کامل و مستقل است.